Powódź jest zjawiskiem przyrodniczym o charakterze
ekstremalnym, często gwałtownym, występującym nieregularnie. Według art. 9
ust.1 pkt 10 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, powódź to wezbranie
wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach lub na morzu,
podczas którego woda po przekroczeniu stanu brzegowego zalewa doliny rzeczne
albo tereny depresyjne i powoduje zagrożenia dla ludności lub mienia.
Stopień zagrożenia powodziami jest determinowany
gęstością zaludnienia, sposobem użytkowania dolin i terenów zalewowych,
infrastrukturą techniczną, komunikacyjną itp. Za skalę powodzi przyjmuje się
wielkość strat, do których zalicza się: zagrożenie życia ludzi, zniszczenie
domów, dróg, upraw, zabytków kultury, dezorganizację życia społecznego,
skażenie terenu i wód substancjami szkodliwymi.
Wyróżniamy powodzie:
Opadowe (deszczowe) - mogą pojawić się w różnych rejonach Polski i są
spowodowane mniej lub bardziej intensywnymi opadami deszczu.
Najgroźniejsze, głównie ze względu na szybkość powstawania i przemieszczania
się, są wezbrania na rzekach górskich i podgórskich.
Roztopowe - spowodowane są tajaniem pokrywy śnieżnej. Pojawiają się
na wszystkich rzekach kraju, ale najgroźniejsze rozmiary osiągają na dużych
rzekach nizinnych.
Zatorowe - pojawiają się w czasie zamarzania rzeki, gdy w wodzie
powstaje śryż, czyli kryształki lodu spowalniające przepływ wody i
sprzyjające powstawaniu zatoru albo też podczas kruszenia się pokrywy
lodowej, przy dodatnich temperaturach. Dochodzi wówczas do spiętrzenia kry.
Najgroźniejsze powodzie zatorowe powstają podczas wezbrań roztopowych na
dużych rzekach nizinnych, a także w ujściach rzek uchodzących do Bałtyku.
Sztormowe - przyczyną powodzi sztormowej jest wiatr o sile
przekraczającej 6° w skali Beauforta, w przypadku wybrzeża Polski wiejący
najczęściej z kierunków północnych. Spycha on masy wodne ku brzegowi,
powodując zalewanie terenu i "wpychanie" wody w ujścia rzek.
Spowodowane deszczami nawalnymi - deszcze nawalne obejmują zwykle
niewielkie obszary i są krótkotrwałe (od kilkunastu minut do kilku godzin),
ale bardzo intensywne. Deszcze te są przyczyną bardzo groźnych, tzw.
szybkich powodzi.
Bywają również często powodem osunięć ziemi i powodzi błotnych.
Przygotuj
się do powodzi zanim ona nastąpi:
- Poznaj terminy o zagrożeniu powodziowym:
- stan zagrożenia powodziowego w twoim miejscu
zamieszkania,
- pogotowie przeciwpowodziowe,
- alarm przeciwpowodziowy,
- ewakuacja powodziowa,
- sygnały używane w czasie narastania
powodziowego.
Dowiedz
się o tym od swoich władz lokalnych tj. w swoim urzędzie gminy, miasta,
miasta i gminy.
- W czasie zagrożenia powodzią radioodbiornik
ustaw na programy lokalne i słuchaj komunikatów do których dostosuj
postępowanie. zapisz sobie częstotliwości lokalnych i miejscowych
rozgłośni radiowych.
|
UWAGA
- Ubezpiecz swoje mieszkanie, dom, zwierzęta
gospodarskie, uprawy polowe od skutków powodzi.
- Zapoznaj się w swoim urzędzie gminy, miasta,
miasta i gminy:
- jakie zagrożenie może wystąpić w twoim miejscu
zamieszkania
- jak zorganizowana jest ewakuacja ludzi i
zwierząt gospodarskich
- jakie są drogi ewakuacji, gdzie są miejsca
przyjęć ludzi i zwierząt
- jakie sposoby (metody) alarmowania będą
zastosowane podczas powodzi np. syreny, dzwony kościelne, komunikaty
radiowe lub inne sygnały
- kto jest wyznaczony do pomocy przy załadunku
zwierząt hodowlanych na środki transportu do ewakuacji.
- Przekaż rodzinie jak ma się zachować na wypadek
zagrożenia powodzią:
- gdzie i jak ma się ewakuować,
- zrób listę telefonów i adresów rodziny, gdzie
możesz szukać pomocy lub będzie to "puszka kontaktowa"
- pokaż gdzie się znajdują główne wyłączniki
instalacji elektrycznej, gazowej, wodnej,
- jak zabezpieczyć mieszkanie, dom i obejście
przed powodzią i grabieżą.
- Przygotuj zestaw rzeczy przydatnych w czasie
ewakuacji do 30-50 kg na osobę, takie jak:
- śpiwory, koce
- dokumenty, wartościowe rzeczy
- zapasowe ubranie, buty
- zestaw apteczny pierwszej pomocy, apteczka
samochodowa
- zapas żywności na 3 doby
- zestaw sztućców
- zapas paszy dla zwierząt gospodarskich na 3
doby. Dla pozostające go w gospodarstwie:
- przenieś zapasy żywności i pasz na górne
kondygnacje
- zgromadź zapasy wody pitnej
- przygotuj flagi koloru: białego, czerwonego i
niebieskiego
- przygotuj pozostawione bydło do ewakuacji na
wyżej położone miejsca
- przygotuj zapasowe źródło oświetlenia i
radioodbiornik bateryjny
- Porozmawiaj z sąsiadami o wzajemnej pomocy przy
załadunku zwierząt gospodarskich do ewakuacji- wybierz, wytypuj
najwartościowsze sztuki.
- Za pośrednictwem rozgłośni radiowych oraz
miejscowych telewizji kablowych będą podawane komunikaty związane z
powodzią, prowadzonymi akcjami ratunkowymi przeciwpowodziowymi, o
ewakuacji i innych przedsięwzięciach wykonywanych w danej sytuacji.
działaj zgodnie z treścią tych komunikatów.
|
Co należy robić w czasie zagrożenia powodzią:
- W przypadku niebezpieczeństwa natychmiast
przemieszczaj się na wyżej położone tereny, miejsca. Nie czekaj na
wezwanie do ewakuacji, w miarę możliwości ewakuuj się sam (ewakuacja
samorzutna), pamiętaj o uzyskaniu zgody od terenowej administracji
samorządowej. Ewakuuj się zgodnie z wytycznymi władz lub służb
przeciwpowodziowych gmin.
- Jeżeli władze lokalne ogłoszą ostrzeżenie
powodziowe i przewidziany jesteś do ewakuacji kierowanej, bądź
przygotowany wraz z rodziną do ewakuacji. Przygotuj zwierzęta
hodowlane do ewakuacji.
- Zabezpiecz swoje mieszkanie, swój dom tj.
przenieś wartościowe rzeczy na wyższe pietra domu. Z posesji,
wszystkie rzeczy schowaj w budynku lub je przywiąż do czegoś
stabilnego aby nie popłynęły.
- W czasie powodzi odłącz urządzenia elektryczne,
ale nie dotykaj ich gdy są wilgotne lub stoją w wodzie. Wyłącz sieć
gazową, wodociągową.
- W miarę możliwości na wyższych piętrach napełnij
wannę i inne pojemniki wodą po wcześniejszym wysterylizowaniu płynami
typu: ACE, Bielinka, Chlorobis, inne.
- Napełnij bak samochodu, ciągnika paliwem.
- Nie używaj w gospodarstwie domowym wód
gruntowych, mogą być zatrute, skażone.
- Nie chodź na obszarach zalanych wodą, jeżeli
woda przemieszcza się szybko. Fala o głębokości kilkunastu centymetrów
może przewrócić i przemieścić dorosłego człowieka.
- Jeżeli musisz przekroczyć zalany obszar, użyj do
badania gruntu przed sobą tyczki. Do przejścia wybieraj miejsca bez
prądu powodziowego.
- Po ostrzeżeniu, że spodziewana jest duża powódź,
zapewnij swobodny wlew wód powodziowych do piwnicy twego domu lub sam
wypełnij ją czystą wodą. Unikniesz w ten sposób zagrożenia uszkodzenia
fundamentów domu przez ciśnienie napierających wód powodziowych.
- Dzieciom i osobom z ograniczoną świadomością
należy przymocować w widocznym miejscu kartkę z imieniem, nazwiskiem
oraz miejscem zamieszkania.
- Jeżeli zostanie wytypowany do pomocy w pracach
przeciwpowodziowych, np. do układania lub wypełniania worków z
piaskiem, pomagaj - od tego zależy bezpieczeństwo twojego
gospodarstwa.
- W miarę możliwości zapobiegaj tworzeniu się
atmosfery paniki, bądź rozsądny, zachowaj trzeźwość umysłu - to połowa
sukcesu.
Uwaga! Zostałeś w gospodarstwie- potrzebujesz pomocy. Wywieś flagę o
następującym kolorze:
BIAŁA - potrzeba ewakuacji
CZERWONA - potrzeba żywności i wody
NIEBIESKA - potrzeba pomocy medycznej
KAŻDY POWINIEN BYĆ PRZYGOTOWANY DO BYCIA SAMOWYSTARCZALNYM NA OKRES 3
DNI I ZDOLNYM DO POMOCY SOBIE I INNYM.
|
Co należy robić po powodzi:
- Jak najdłużej pozostań poza zasięgiem wód
powodziowych, gdyż mogą być skażone np. benzyną, ropą lub innymi
produktami ropopochodnymi, różnymi nieczystościami, nie oczyszczonymi
ściekami, bakteriami chorobotwórczymi itp. Nie używaj ich do picia!
Mogą być również pod napięciem z uszkodzonych linii energetycznych
napowietrznych lub podziemnych.
- Bądź ostrożny gdy wjeżdżasz na tereny dotknięte
powodzią. Drogi mogą być osłabione i nie wytrzymać ciężaru twojego
samochodu, ciągnika czy innego pojazdu.
- Miej zawsze włączone radio bateryjne w celu
uzyskania informacji lokalnych dotyczących udzielanej pomocy tj.
zaopatrzenia w żywność i wodę zdatną do picia i użytku ogólnego.
Słuchanie radia pomaga też rozładować stres związany z zaistniałą
sytuacją.
- Zwracaj uwagę na zdrowie i bezpieczeństwo twoje
i twojej rodziny. Często myj ręce mydłem w czystej wodzie jeśli miałeś
kontakt z wodami powodziowymi.
- Wyrzuć żywność, która miała kontakt z wodami
powodziowymi.
- Poinformuj odpowiednie służby o zerwanych
liniach energetycznych, nieszczelności rurociągu gazowego lub o innych
zagrożeniach występujących na twoim terenie.
- Mieszkanie i wszystkie sprzęty, które przydatne
są do dalszego użytkowania trzeba zdezynfekować, gdyż naniesiony muł
zawiera duże ilości grzybów i bakterii chorobotwórczych, które
zagrażają zdrowiu ludzi i zwierząt.
- Przygotuj do wymiany podłogi i mury, które
nasiąkły wodami powodziowymi.
- Dopilnuj, aby instalacje domowe elektryczne,
gazowe i wodno- kanalizacyjne zostały sprawdzone przez fachowców i
ewentualnie naprawione przed ich ponownym użytkowaniem.
- Jeżeli byłeś ubezpieczony przed powodzią,
skontaktuj się z firmą ubezpieczeniową, aby uniknąć nieporozumień z
odszkodowaniami.
|
Powodzie i
katastrofalne zatopienia w powiecie piskim:
Na terenie powiatu znajduje się duża ilość sztucznych zbiorników
wodnych, oraz nieduże rzeki i strumienie. Istnieje małe zagrożenie
wystąpienia powodzi. Najwięcej zdarzeń występuje podczas wiosennego
topnienia śniegu lub długotrwałych i intensywnych opadów deszczu, w
wyniku których podnosi się poziom wód w rzekach i wód gruntowych,
zalewając tereny rolne oraz budynki mieszkalne i gospodarcze. Osobną
sprawą jest podtapianie związane ze złym stanem kanalizacji burzowej.
Powiat Piski jest zagrożony powodzią o charakterze lokalnym, która
obejmuje małe zlewnie i spowodowaną opadami nawalnymi o dużej
wydajności, zwanymi potocznie „oberwaniem chmury". Możliwe jest również
wystąpienie powodzi o charakterze regionalnym obejmujący region
hydrograficzny Pisy. Duże przybory wód w zlewisku Narwi, wysokość,
prędkość i długość fali powodziowej mają wpływ na zachowanie Pisy, także
występujących w powiecie kanałów. Największe zagrożenie powodziowe
występuje od południowego-wschodu tzn. od zlewiska Narwi, a jest to
związane z ukształtowaniem terenu /różnica wysokości około 80 metrów/.
Zagrożone powodzią są również obszary o wysokim poziomie wód gruntowych,
na których nawet niezbyt intensywne deszcze mogą spowodować liczne
podtopienia, a w konsekwencji zalanie piwnic lub parterów domów.
Podtopienia mogą być również spowodowane ograniczeniem naturalnej
retencji gruntowej przez utwardzanie nawierzchni i niewydolnością lub
niesprawnością kanalizacji na terenach zurbanizowanych. W ciągu
ostatnich kilku lat na terenie powiatu daje się zauważyć wzrost poziomu
wód gruntowych. Jest to efekt „mokrych" kilku ostatnich lat.
Groźnym w skutkach zjawiskiem może być występująca na terenie powiatu
niedrożność rowów melioracyjnych i kanałów oraz niedostateczna ilość
zbiorników zbierających wody powierzchniowe i z systemu melioracyjnego.
Zagrożenie
powodziowe w poszczególnych gminach:
B I A Ł A P I S K
A
Główne cieki podstawowe gminy to: Pratwa ze zbiornikiem Brzózki /42
ha/ , Jaśkowska Woda, Kanał Gola. Długość cieków w gminie wynosi 44,838
km.
Zagrożone są wsie: Sarnów - Pratwa, rzeka płynie przy budynkach,
Paruszowice - Pratwa, Gosław, Jaśkowice i Gołkowice - Jaśkowska.
Woda, która jest uregulowana, ale stara oczyszczalnia ścieków powoduje
bardzo duże zarastanie koryta. Powoduje to podpiętrzanie wody i w
efekcie podtapianie przyległych gospodarstw.
O R Z Y S Z
Głównym zagrożeniem dla miasta i gminy Orzysz jest rzeka Orzysz i jej
dopływy. Różnica poziomów między źródłami, które leżą na terenie Powiatu
Piskiego, a ujściem do J. Tyrkło wynosi około 8 metrów. Powoduje to
spływ wody na teren miasta i gminy Orzysz. Należy nadmienić, że
średnioroczne opady w Powiecie Piskim są zdecydowanie większe, co nie
pogarsza sytuacji w Orzyszu. Na terenie Orzysz występuje jeszcze jedno
zagrożenie. Jest nim rów szczegółowy, który źródła ma na terenie
zachodnim miasta, a dopływy ze Wzgórz Mazurskich w rejonie poligonu
wojskowego . Zlewnia tego rowu ma 21 km kwadratowych. Duże opady deszczu
na tym terenie powodują zalanie okolicznych łąk. Przy dużych opadach i
dużych dopływach wody w Orzyszu, może nastąpić podtopienie dodatkowo
gospodarstw rolnych w Mikoszach, Grzegorzach oraz podtopienie zlewni
Gminnej oczyszczalni. Na terenie miasta Orzysz bardzo wolno spływa woda
z zalanych terenów. Przyczyną tego stanu rzeczy jest płaski, równinny
teren, oraz zaniedbane rowy oraz niedrożna i częściowo brak kolektora
burzowego, zwłaszcza ul Wojska Polskiego /często nie konserwowane od
lat/.
P I S Z
Główna rzeka miasta i gminy Pisa wraz z dopływami. Długość cieków
podstawowych na terenie gminy wynosi 81,375 km. Największe zagrożenie
stanowi rzeka Pisa o zlewni 130 km kwadratowych, której koryto jest
bardzo zarośnięte /przyczyną tego są ścieki miejskie, z Zakładów
Miejskich, Mleczarni. Całkowite zarośnięcie koryta powoduje podniesienie
poziomu wody do 2 metrów i zalanie okolicznych łąk. Ponadto odpływ wody
z koryta jest znikomy, co powoduje brak spływu wody z zalanych terenów.
Rzeka wymaga konserwacji w ciągu roku, oraz ograniczenie zrzutu ścieków.
Konieczna jest modernizacja oczyszczalni ścieków, bieżąca konserwacja,
wymaga odbudowy tzn. poszerzenia dna i nadania skarpie odpowiedniego
nachylenia. Zagrożeniem dla gminy jest również ………..i ………... Małe
pojemności koryt o łącznej zlewni 315 km kwadratowych /duża zlewnia/ są
przyczyną zalewania i podtapiania wsi …………….., oraz licznych,
pojedynczych gospodarstw innych wsi. Istnieje tu duże prawdopodobieństwo
większego zalania. Najbardziej zagrożone są dwa odcinki bulwarowe rzeki
……….. 1,26 km przez wieś ………….. i 0,31 km przez wieś …………. Odcinki te
przed zalaniem zabezpiecza się zamknięciem jazu ……………w km …………………. rzeki
Pisy i jazu …………………na ……………..w km …………..- woda kierowana jest na
………………….i rozlana w dolinę rzeki.
R U C I A N E N I
D A
Główne cieki podstawowe gminy to: Krutynia. Jej długość wynosi 35,12
km. Największe szkody wyrządza rzeka …………………….., która wylewa na
przyległe użytki zielone. Brak konserwacji rowów szczegółowych /od 12
lat/ powoduje liczne zastoiny wody /brak odpływu/. Zagrożone są też
gospodarstwa leżące przy rzece ……………./wieś ……………………../.Specyficzne
zagrożenie występuje we wsi………………………, gdzie użytki rolne podtapiają
stawy, które nie mają pozwoleń wodno-prawnych na pobór wody i
piętrzenie. Duże piętrzenie wody w stawach wstrzymuje odpływ z cieku, a
tym samym podtopienie gruntów i gospodarstw. W czasie wystąpienia dużych
wód powodziowych najbardziej zagrożony jest jaz na ………………….- rezerwat
…………. na rzece …………….. Na rzece ………………zagrożony jest młyn………………… .
|
|