Powodzie

 

Powódź jest zjawiskiem przyrodniczym o charakterze ekstremalnym, często gwałtownym, występującym nieregularnie. Według art. 9 ust.1 pkt 10 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, powódź to wezbranie wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach lub na morzu, podczas którego woda po przekroczeniu stanu brzegowego zalewa doliny rzeczne albo tereny depresyjne i powoduje zagrożenia dla ludności lub mienia.

Stopień zagrożenia powodziami jest determinowany gęstością zaludnienia, sposobem użytkowania dolin i terenów zalewowych, infrastrukturą techniczną, komunikacyjną itp. Za skalę powodzi przyjmuje się wielkość strat, do których zalicza  się: zagrożenie życia ludzi, zniszczenie domów, dróg, upraw, zabytków kultury,  dezorganizację życia społecznego, skażenie terenu i wód substancjami szkodliwymi.

 

Wyróżniamy powodzie:
Opadowe (deszczowe) - mogą pojawić się w różnych rejonach Polski i są spowodowane mniej lub bardziej intensywnymi opadami deszczu.
Najgroźniejsze, głównie ze względu na szybkość powstawania i przemieszczania się, są wezbrania na rzekach górskich i podgórskich.
Roztopowe - spowodowane są tajaniem pokrywy śnieżnej. Pojawiają się na wszystkich rzekach kraju, ale najgroźniejsze rozmiary osiągają na dużych rzekach nizinnych.
Zatorowe - pojawiają się w czasie zamarzania rzeki, gdy w wodzie powstaje śryż, czyli kryształki lodu spowalniające przepływ wody i sprzyjające powstawaniu zatoru albo też podczas kruszenia się pokrywy lodowej, przy dodatnich temperaturach. Dochodzi wówczas do spiętrzenia kry.
Najgroźniejsze powodzie zatorowe powstają podczas wezbrań roztopowych na dużych rzekach nizinnych, a także w ujściach rzek uchodzących do Bałtyku.
Sztormowe - przyczyną powodzi sztormowej jest wiatr o sile przekraczającej 6° w skali Beauforta, w przypadku wybrzeża Polski wiejący najczęściej z kierunków północnych. Spycha on masy wodne ku brzegowi, powodując zalewanie terenu i "wpychanie" wody w ujścia rzek.
Spowodowane deszczami nawalnymi - deszcze nawalne obejmują zwykle niewielkie obszary i są krótkotrwałe (od kilkunastu minut do kilku godzin), ale bardzo intensywne. Deszcze te są przyczyną bardzo groźnych, tzw. szybkich powodzi.
Bywają również często powodem osunięć ziemi i powodzi błotnych.

 

Przygotuj się do powodzi zanim ona nastąpi:

  1. Poznaj terminy o zagrożeniu powodziowym:
    • stan zagrożenia powodziowego w twoim miejscu zamieszkania,
    • pogotowie przeciwpowodziowe,
    • alarm przeciwpowodziowy,
    • ewakuacja powodziowa,
    • sygnały używane w czasie narastania powodziowego.

Dowiedz się o tym od swoich władz lokalnych tj. w swoim urzędzie gminy, miasta, miasta i gminy.

  1. W czasie zagrożenia powodzią radioodbiornik ustaw na programy lokalne i słuchaj komunikatów do których dostosuj postępowanie. zapisz sobie częstotliwości lokalnych i miejscowych rozgłośni radiowych.


UWAGA

  1. Ubezpiecz swoje mieszkanie, dom, zwierzęta gospodarskie, uprawy polowe od skutków powodzi.
  2. Zapoznaj się w swoim urzędzie gminy, miasta, miasta i gminy:
    • jakie zagrożenie może wystąpić w twoim miejscu zamieszkania
    • jak zorganizowana jest ewakuacja ludzi i zwierząt gospodarskich
    • jakie są drogi ewakuacji, gdzie są miejsca przyjęć ludzi i zwierząt
    • jakie sposoby (metody) alarmowania będą zastosowane podczas powodzi np. syreny, dzwony kościelne, komunikaty radiowe lub inne sygnały
    • kto jest wyznaczony do pomocy przy załadunku zwierząt hodowlanych na środki transportu do ewakuacji.
  3. Przekaż rodzinie jak ma się zachować na wypadek zagrożenia powodzią:
    • gdzie i jak ma się ewakuować,
    • zrób listę telefonów i adresów rodziny, gdzie możesz szukać pomocy lub będzie to "puszka kontaktowa"
    • pokaż gdzie się znajdują główne wyłączniki instalacji elektrycznej, gazowej, wodnej,
    • jak zabezpieczyć mieszkanie, dom i obejście przed powodzią i grabieżą.
  4. Przygotuj zestaw rzeczy przydatnych w czasie ewakuacji do 30-50 kg na osobę, takie jak:
    • śpiwory, koce
    • dokumenty, wartościowe rzeczy
    • zapasowe ubranie, buty
    • zestaw apteczny pierwszej pomocy, apteczka samochodowa
    • zapas żywności na 3 doby
    • zestaw sztućców
    • zapas paszy dla zwierząt gospodarskich na 3 doby. Dla pozostające go w gospodarstwie:
    • przenieś zapasy żywności i pasz na górne kondygnacje
    • zgromadź zapasy wody pitnej
    • przygotuj flagi koloru: białego, czerwonego i niebieskiego
    • przygotuj pozostawione bydło do ewakuacji na wyżej położone miejsca
    • przygotuj zapasowe źródło oświetlenia i radioodbiornik bateryjny
  5. Porozmawiaj z sąsiadami o wzajemnej pomocy przy załadunku zwierząt gospodarskich do ewakuacji- wybierz, wytypuj najwartościowsze sztuki.
  6. Za pośrednictwem rozgłośni radiowych oraz miejscowych telewizji kablowych będą podawane komunikaty związane z powodzią, prowadzonymi akcjami ratunkowymi przeciwpowodziowymi, o ewakuacji i innych przedsięwzięciach wykonywanych w danej sytuacji. działaj zgodnie z treścią tych komunikatów.


Co należy robić w czasie zagrożenia powodzią:

  1. W przypadku niebezpieczeństwa natychmiast przemieszczaj się na wyżej położone tereny, miejsca. Nie czekaj na wezwanie do ewakuacji, w miarę możliwości ewakuuj się sam (ewakuacja samorzutna), pamiętaj o uzyskaniu zgody od terenowej administracji samorządowej. Ewakuuj się zgodnie z wytycznymi władz lub służb przeciwpowodziowych gmin.
  2. Jeżeli władze lokalne ogłoszą ostrzeżenie powodziowe i przewidziany jesteś do ewakuacji kierowanej, bądź przygotowany wraz z rodziną do ewakuacji. Przygotuj zwierzęta hodowlane do ewakuacji.
  3. Zabezpiecz swoje mieszkanie, swój dom tj. przenieś wartościowe rzeczy na wyższe pietra domu. Z posesji, wszystkie rzeczy schowaj w budynku lub je przywiąż do czegoś stabilnego aby nie popłynęły.
  4. W czasie powodzi odłącz urządzenia elektryczne, ale nie dotykaj ich gdy są wilgotne lub stoją w wodzie. Wyłącz sieć gazową, wodociągową.
  5. W miarę możliwości na wyższych piętrach napełnij wannę i inne pojemniki wodą po wcześniejszym wysterylizowaniu płynami typu: ACE, Bielinka, Chlorobis, inne.
  6. Napełnij bak samochodu, ciągnika paliwem.
  7. Nie używaj w gospodarstwie domowym wód gruntowych, mogą być zatrute, skażone.
  8. Nie chodź na obszarach zalanych wodą, jeżeli woda przemieszcza się szybko. Fala o głębokości kilkunastu centymetrów może przewrócić i przemieścić dorosłego człowieka.
  9. Jeżeli musisz przekroczyć zalany obszar, użyj do badania gruntu przed sobą tyczki. Do przejścia wybieraj miejsca bez prądu powodziowego.
  10. Po ostrzeżeniu, że spodziewana jest duża powódź, zapewnij swobodny wlew wód powodziowych do piwnicy twego domu lub sam wypełnij ją czystą wodą. Unikniesz w ten sposób zagrożenia uszkodzenia fundamentów domu przez ciśnienie napierających wód powodziowych.
  11. Dzieciom i osobom z ograniczoną świadomością należy przymocować w widocznym miejscu kartkę z imieniem, nazwiskiem oraz miejscem zamieszkania.
  12. Jeżeli zostanie wytypowany do pomocy w pracach przeciwpowodziowych, np. do układania lub wypełniania worków z piaskiem, pomagaj - od tego zależy bezpieczeństwo twojego gospodarstwa.
  13. W miarę możliwości zapobiegaj tworzeniu się atmosfery paniki, bądź rozsądny, zachowaj trzeźwość umysłu - to połowa sukcesu.



Uwaga! Zostałeś w gospodarstwie- potrzebujesz pomocy. Wywieś flagę o następującym kolorze:
BIAŁA - potrzeba ewakuacji
CZERWONA - potrzeba żywności i wody
NIEBIESKA - potrzeba pomocy medycznej
KAŻDY POWINIEN BYĆ PRZYGOTOWANY DO BYCIA SAMOWYSTARCZALNYM NA OKRES 3 DNI I ZDOLNYM DO POMOCY SOBIE I INNYM.


Co należy robić po powodzi:

  1. Jak najdłużej pozostań poza zasięgiem wód powodziowych, gdyż mogą być skażone np. benzyną, ropą lub innymi produktami ropopochodnymi, różnymi nieczystościami, nie oczyszczonymi ściekami, bakteriami chorobotwórczymi itp. Nie używaj ich do picia! Mogą być również pod napięciem z uszkodzonych linii energetycznych napowietrznych lub podziemnych.
  2. Bądź ostrożny gdy wjeżdżasz na tereny dotknięte powodzią. Drogi mogą być osłabione i nie wytrzymać ciężaru twojego samochodu, ciągnika czy innego pojazdu.
  3. Miej zawsze włączone radio bateryjne w celu uzyskania informacji lokalnych dotyczących udzielanej pomocy tj. zaopatrzenia w żywność i wodę zdatną do picia i użytku ogólnego. Słuchanie radia pomaga też rozładować stres związany z zaistniałą sytuacją.
  4. Zwracaj uwagę na zdrowie i bezpieczeństwo twoje i twojej rodziny. Często myj ręce mydłem w czystej wodzie jeśli miałeś kontakt z wodami powodziowymi.
  5. Wyrzuć żywność, która miała kontakt z wodami powodziowymi.
  6. Poinformuj odpowiednie służby o zerwanych liniach energetycznych, nieszczelności rurociągu gazowego lub o innych zagrożeniach występujących na twoim terenie.
  7. Mieszkanie i wszystkie sprzęty, które przydatne są do dalszego użytkowania trzeba zdezynfekować, gdyż naniesiony muł zawiera duże ilości grzybów i bakterii chorobotwórczych, które zagrażają zdrowiu ludzi i zwierząt.
  8. Przygotuj do wymiany podłogi i mury, które nasiąkły wodami powodziowymi.
  9. Dopilnuj, aby instalacje domowe elektryczne, gazowe i wodno- kanalizacyjne zostały sprawdzone przez fachowców i ewentualnie naprawione przed ich ponownym użytkowaniem.
  10. Jeżeli byłeś ubezpieczony przed powodzią, skontaktuj się z firmą ubezpieczeniową, aby uniknąć nieporozumień z odszkodowaniami.


Powodzie i katastrofalne zatopienia w powiecie piskim:

Na terenie powiatu znajduje się duża ilość sztucznych zbiorników wodnych, oraz nieduże rzeki i strumienie. Istnieje małe zagrożenie wystąpienia powodzi. Najwięcej zdarzeń występuje podczas wiosennego topnienia śniegu lub długotrwałych i intensywnych opadów deszczu, w wyniku których podnosi się poziom wód w rzekach i wód gruntowych, zalewając tereny rolne oraz budynki mieszkalne i gospodarcze. Osobną sprawą jest podtapianie związane ze złym stanem kanalizacji burzowej.

Powiat Piski jest zagrożony powodzią o charakterze lokalnym, która obejmuje małe zlewnie i spowodowaną opadami nawalnymi o dużej wydajności, zwanymi potocznie „oberwaniem chmury". Możliwe jest również wystąpienie powodzi o charakterze regionalnym obejmujący region hydrograficzny Pisy. Duże przybory wód w zlewisku Narwi, wysokość, prędkość i długość fali powodziowej mają wpływ na zachowanie Pisy, także występujących w powiecie kanałów. Największe zagrożenie powodziowe występuje od południowego-wschodu tzn. od zlewiska Narwi, a jest to związane z ukształtowaniem terenu /różnica wysokości około 80 metrów/. Zagrożone powodzią są również obszary o wysokim poziomie wód gruntowych, na których nawet niezbyt intensywne deszcze mogą spowodować liczne podtopienia, a w konsekwencji zalanie piwnic lub parterów domów. Podtopienia mogą być również spowodowane ograniczeniem naturalnej retencji gruntowej przez utwardzanie nawierzchni i niewydolnością lub niesprawnością kanalizacji na terenach zurbanizowanych. W ciągu ostatnich kilku lat na terenie powiatu daje się zauważyć wzrost poziomu wód gruntowych. Jest to efekt „mokrych" kilku ostatnich lat.
Groźnym w skutkach zjawiskiem może być występująca na terenie powiatu niedrożność rowów melioracyjnych i kanałów oraz niedostateczna ilość zbiorników zbierających wody powierzchniowe i z systemu melioracyjnego.

Zagrożenie powodziowe w poszczególnych gminach:

B I A Ł A   P I S K A

  Główne cieki podstawowe gminy to: Pratwa ze zbiornikiem Brzózki /42 ha/ , Jaśkowska Woda, Kanał Gola. Długość cieków w gminie wynosi 44,838 km.
Zagrożone są wsie: Sarnów - Pratwa, rzeka płynie przy budynkach, Paruszowice - Pratwa, Gosław, Jaśkowice i Gołkowice - Jaśkowska.
Woda, która jest uregulowana, ale stara oczyszczalnia ścieków powoduje bardzo duże zarastanie koryta. Powoduje to podpiętrzanie wody i w efekcie podtapianie przyległych gospodarstw.

O R Z Y S Z

  Głównym zagrożeniem dla miasta i gminy Orzysz jest rzeka Orzysz i jej dopływy. Różnica poziomów między źródłami, które leżą na terenie Powiatu Piskiego, a ujściem do J. Tyrkło wynosi około 8 metrów. Powoduje to spływ wody na teren miasta i gminy Orzysz. Należy nadmienić, że średnioroczne opady w Powiecie Piskim są zdecydowanie większe, co nie pogarsza sytuacji w Orzyszu. Na terenie Orzysz występuje jeszcze jedno zagrożenie. Jest nim rów szczegółowy, który źródła ma na terenie zachodnim miasta, a dopływy ze Wzgórz Mazurskich w rejonie poligonu wojskowego . Zlewnia tego rowu ma 21 km kwadratowych. Duże opady deszczu na tym terenie powodują zalanie okolicznych łąk. Przy dużych opadach i dużych dopływach wody w Orzyszu, może nastąpić podtopienie dodatkowo gospodarstw rolnych w Mikoszach, Grzegorzach oraz podtopienie zlewni Gminnej oczyszczalni. Na terenie miasta Orzysz bardzo wolno spływa woda z zalanych terenów. Przyczyną tego stanu rzeczy jest płaski, równinny teren, oraz zaniedbane rowy oraz niedrożna i częściowo brak kolektora burzowego, zwłaszcza ul Wojska Polskiego /często nie konserwowane od lat/.

P I S Z

   Główna rzeka miasta i gminy Pisa wraz z dopływami. Długość cieków podstawowych na terenie gminy wynosi 81,375 km. Największe zagrożenie stanowi rzeka Pisa o zlewni 130 km kwadratowych, której koryto jest bardzo zarośnięte /przyczyną tego są ścieki miejskie, z Zakładów Miejskich, Mleczarni. Całkowite zarośnięcie koryta powoduje podniesienie poziomu wody do 2 metrów i zalanie okolicznych łąk. Ponadto odpływ wody z koryta jest znikomy, co powoduje brak spływu wody z zalanych terenów.

Rzeka wymaga konserwacji w ciągu roku, oraz ograniczenie zrzutu ścieków. Konieczna jest modernizacja oczyszczalni ścieków, bieżąca konserwacja, wymaga odbudowy tzn. poszerzenia dna i nadania skarpie odpowiedniego nachylenia. Zagrożeniem dla gminy jest również ………..i ………... Małe pojemności koryt o łącznej zlewni 315 km kwadratowych /duża zlewnia/ są przyczyną zalewania i podtapiania wsi …………….., oraz licznych, pojedynczych gospodarstw innych wsi. Istnieje tu duże prawdopodobieństwo większego zalania. Najbardziej zagrożone są dwa odcinki bulwarowe rzeki ……….. 1,26 km przez wieś ………….. i 0,31 km przez wieś …………. Odcinki te przed zalaniem zabezpiecza się zamknięciem jazu ……………w km …………………. rzeki Pisy i jazu …………………na ……………..w km …………..- woda kierowana jest na ………………….i rozlana w dolinę rzeki.

R U C I A N E    N I D A

   Główne cieki podstawowe gminy to: Krutynia. Jej długość wynosi 35,12 km. Największe szkody wyrządza rzeka …………………….., która wylewa na przyległe użytki zielone. Brak konserwacji rowów szczegółowych /od 12 lat/ powoduje liczne zastoiny wody /brak odpływu/. Zagrożone są też gospodarstwa leżące przy rzece ……………./wieś ……………………../.Specyficzne zagrożenie występuje we wsi………………………, gdzie użytki rolne podtapiają stawy, które nie mają pozwoleń wodno-prawnych na pobór wody i piętrzenie. Duże piętrzenie wody w stawach wstrzymuje odpływ z cieku, a tym samym podtopienie gruntów i gospodarstw. W czasie wystąpienia dużych wód powodziowych najbardziej zagrożony jest jaz na ………………….- rezerwat …………. na rzece …………….. Na rzece ………………zagrożony jest młyn………………… .

 


 


 

 

 



  

  
W górę                                                                      Strona główna